Alles over de behoefte aan voedingsstoffen van planten en plantenvoeding

Planten en voeding

Naast licht, zuurstof en water hebben planten behoefte aan een aantal voedingstoffen. Je houdt voor een plant daarom ook rekening met de voedingsrijkheid van de bodem. Met de voedingsrijkheid bedoelen we de hoeveelheid stoffen in de bodem die voor planten bruikbaar zijn. Je kent dit misschien beter als de vruchtbaarheid van de grond. Dit bepaalt hoe goed jouw plant daar kan groeien. We hopen je in deze blog op een relatief simpele manier de werking van voeding(stoffen) voor planten uit te leggen en je zo te overtuigen van het belang ervan.

Belang voedingsstoffen voor de groei van planten

Een beknopt lesje biologie: Voor planten om te groeien, moeten de plantcellen zich delen. Om te kunnen delen moeten de plantcellen eiwitten aanmaken. En om die eiwitten aan te maken hebben de planten bouwstoffen nodig. Het is als de sporter die spierweefsel wil aanmaken. Om groot en sterk te worden heeft de sporter de juiste voeding nodig. Zo werkt het ook voor je planten.

Welke verschillende soorten voedingsstoffen zijn er?

Net als de sporter in het voorbeeld hierboven heeft een plantje aan één soort voeding niet genoeg. Een gevarieerd dieet zorgt voor het beste resultaat. Als het dan om voedingsstoffen voor planten gaat, onderscheiden we twee groepen. De macronutriënten en de micronutriënten. Macro en micro staan hier niet voor de grootte. Het betekent in het geval van plantenvoeding dat een plant van de macro’s meer nodig heeft dan van de micro’s.

Bron: Typical concentrations sufficient for plant growth. After E. Epstein. 1965. "Mineral metabolism" pp. 438-466. in: Plant Biochemistry (J.Bonner and J.E. Varner, eds.) Academic Press, London.

De macronutriënten

Onder de macronutriënten vallen: Stikstof, fosfor en kalium. In de vergelijking met de sporter zou je deze kunnen zien als de koolhydraten, eiwitten en vetten. De macronutriënten zijn de primaire voedingsstoffen en beter bekend als NPK. Daarnaast behoren ook Calcium, Magnesium en Zwavel tot de groep van macronutriënten.

Mobiele en immobiele voedingsstoffen

Ook de mobiliteit is een manier om de verschillende voedingstoffen van elkaar te onderscheiden. Sommige nutriënten zijn namelijk mobiel. Dit betekent dat een plant wanneer die behoefte heeft aan een dergelijke voedingstof, deze uit een ander deel van de plant kan halen. Bij een tekort kan de plant dus oudere bladeren opofferen om de voedingstoffen in de jonge bladeren te stoppen. Op deze manier kan zelfs bij een tekort, je plant blijven groeien. Bij immobiele nutriënten kunnen de voedingstoffen – zoals de naam ook zegt – niet worden verplaats. Een tekort aan deze nutriënten merk je het snelst op in nieuwe, jonge bladeren.

“Heb jij een plant die bij elk nieuw blad een ouder blad laat verwelken? Dan zou deze plant wel eens dringend behoefte kunnen hebben aan extra (mobiele) voedingstoffen.”

De verschillende voedingsstoffen

Als je iets over plantenvoeding weet dan zijn de tekens NPK waarschijnlijk bekend. Je vindt op de meeste plantenvoeding de samenstelling hiervan in percentages. Dit heet ook wel de NPK-waarde.

Een plantluizen plaag op je plant herken je aan de volgende kenmerken:

N: Stikstof
P: Fosfor
K: Kalium

Overige voedingsstoffen, of met een ander woord: nutriënten, zijn:

Ca: Calcium
Mg: Magnesium
S: Zwavel
Cu: Koper
Zn: Zink
Fe: IJzer

Om meer te leren over één specifiek type voedingsstof en de bijbehorende gebreken of effecten, klik je op de links hierboven.

Behoefte van planten aan voedingstoffen

Welke behoefte jouw plant heeft, is plant én moment specifiek. Zoek dus eerst uit welke extra voeding jouw plant fijn vindt en in welke hoeveelheid. Ben je bang dat je teveel voeding geeft dan kan je dit meten met een EC-meter.

EC-meters

Een EC-meter meet de concentratie van oplosbare zouten in een vloeistof. EC staat voor Electric Conductivity. Dit is de maat voor hoe goed een oplossing stroom geleidt. Hoe meer opgeloste zouten in een oplossing, hoe beter deze geleidt en dus hoe hoger de EC. Een EC meting is temperatuurafhankelijk; standaard wordt gemeten bij 25 °C.

Er bestaan verschillende soorten EC-meters zoals een meet pen en een EC vloeistofmeter. Hoewel EC dus voornamelijk in vloeistof gemeten wordt kan je de meet pen direct in de grond steken, je hebt dan direct een lokale meting.

EC meten in de bodem voor beginners

Geen behoefte aan een zeer nauwkeurige meting van je voeding en vloeistof? Wil je gewoon graag de meter in de grond steken en klaar? Daar hebben we gelukkig ook iets voor.

De Fertometer Bodem Voedingsmeter

Deze meter werkt met een eenvoudig 3-kleuren systeem. Rood: niet bijmesten, ruim voldoende voedingsstoffen aanwezig. Groen: Ook niet bijmesten, voedingsstoffen-niveau is goed. Geel: tijd om bij te mesten.

“Hoeveel voedingstoffen je ook aanreikt aan je groene vrienden, zonder de juiste pH-waarde kan je plant de stoffen niet altijd opnemen.”

Meer informatie over de bodem, bodemonderzoek en het meten van de EC en pH vind je hier.

Plantenvoeding

Zoveel planten, zoveel wensen. Maar geen zorgen! Met de basisproducten kom je voor het gros aan planten een heel eind. Kort door de bocht heb je binnen de plantenvoeding: organisch of synthetisch en vloeibaar of vast. Daarbinnen vind je dan weer alle macro- en micronutriënten. Reeds samengevoegd voor het gebruiksgemak of per voedingsstof los. De losse stoffen kom je onder andere tegen onder de naam mono-nutriënten, waarbij mono staat voor enkelvoudig.

Waar ga jij voor? En ken je de voor- en nadelen per type mest al? Lees het hieronder.

Verwijder onkruid, onkruid kan dienen als een reservoir voor eitjes en volwassen bladluizen.
Gebruik insectennetten om gewassen af te dekken.
Vermijd het overmatig gebruikt van stikstofhoudende meststoffen.
Verwijder gewasresten.
Plaats banker planten, deze plantsoorten dienen als reservoir voor natuurlijke vijanden van de bladluis.
Bespuit de planten regelmatig met Cannacure of Ecostyle spray tegen bladluis.

Minerale meststoffen

Minerale meststof ofwel kunstmest, bevat – anders dan u wellicht verwacht – ook natuurlijke mineralen en diverse natuurlijk gesteenten. Deze mest werkt snel, is geurloos, zuiver en bevat veel voedingsstoffen. Het is verkrijgbaar in een snel- en langwerkende variant. Het nadeel is dat kunstmest geen effect heeft op de bodemstructuur.

Organische meststoffen

Het meest populair is organische mest. Deze mestsoort is afkomstig van organische producten als kippenmest, koeienmest, beendermeel en vinasse. Het verbetert de bodemstructuur en stimuleert wortelgroei gedurende 3 maanden. Nadelig is dat u er in verhouding meer van nodig heeft dan van kunstmest, het minder snel werkt, minder voedingsstoffen bevat en geurt.

Tot organische meststoffen behoren ook de biologische meststoffen. Beide hebben eenzelfde werking. Het verschil is dat de biologische varianten zijn toegestaan en gecertificeerd in de biologische landbouw.

Organische-minerale meststoffen

Dit zijn meststoffen verkregen uit organische producten die daarna zijn verrijkt met diverse mineralen. Dit heeft de volgende voornamelijk positieve effecten: een verbeterde bodemstructuur, stimulering van wortelgroei, lange werking en zichtbaar snel resultaat. Het nadeel is dat het geurt.

Conclusie

De combinatie van organische en minerale meststoffen is uiteindelijk de beste keus als u zowel snelheid als een langdurige werking wenst met een positieve werking op de bodem.

Verschil vloeibare en vaste plantenvoeding

Het verschil tussen vaste en vloeibare plantenvoeding lijkt erg veel op het verschil tussen organische en minerale voedingsstoffen. Het voordeel van vloeibare plantenvoeding is namelijk dat het sneller door de plant kan worden opgenomen. Bij vaste voeding moeten de benodigde voedingsstoffen eerst worden ‘losgeweekt’. Een voordeel van vaste plantenvoeding daarentegen, zoals de Pokon Voedingskegels, is dat je er bijna niet naar om hoeft te kijken. Deze voedingskegels zijn zo ontwikkeld dat je bij elke keer watergeven een beetje van het product vrijkomt. De afgifte is hierdoor trager, maar ook gelijkmatiger. Ditzelfde geldt voor veel soorten mestkorrels. De vaste vorm strooi je tussen je planten en na een regenbui of sproeibeurt trekken de voedingsstoffen de bodem in, zoals bij het bemesten van het gazon.

Bladvoeding

Een ander voordeel van vloeibare plantenvoeding is dat het in sommige gevallen ook direct op het blad gespoten kan worden. Deze producten vind je met name onder de naam bladvoeding. Dit zorgt voor een zeer gerichte aanpak van tekorten en/of het versterken van de weerstand van de plant.

De favorieten van onze klanten

Onze klanten hun favoriete samengestelde plantenvoeding

Plantenvoeding is in de meeste gevallen een samenstelling van de meest voorkomende voedingsstoffen (de N P en K), soms in combinatie met een ander micro-nutriënt. Afhankelijk van de fase van je plant heeft die behoefte aan meer Stikstof (N) of meer Fosfor (P) en Kalium (K).

Pokon plantenvoeding - Samengestelde organisch minerale meststof (NPK 3-2-4).
Pokon capsules tegen bladinsecten
Plagron Alga Grow - Organische NPK-meststof (NPK 6-10-8).
Aptus All-In-One-Liquid - EG-Meststof (NPK 6-12-6-2).
Pokon Terras & Balkon plantenvoeding - Samengestelde organische meststof (NPK 4-1,5-4).

Onze klanten hun favoriete mono-nutriënten

Heb je een voedingsgebrek gesignaleerd en wil je zo zorgvuldig mogelijk omgaan met de toevoeging van voeding? Bijvoorbeeld omdat je geen groot fan bent van synthetische voedingsstoffen of bang bent om je planten teveel voeding te geven, dan is een mono-nutrient een uitkomst. Hiermee pak je heel precies dat ene tekort aan, zonder je plant onnodig veel bij te voeden.

Onze klanten hun favoriete bladvoeding

Bron: foto ingezonden door N. Wiggerman.

Welke voeding is geschikt voor mijn planten?

Voeding bestaat in allerlei vormen; korrels, kegels of vloeibaar. Onze voorkeur gaat uit naar vloeibare voeding, omdat planten dit makkelijk op kunnen nemen. Het voordeel van korrels of kegels is dat deze een langere werking hebben. Hiermee geeft u uw plant eens in de 6 maanden voldoende voedingsstoffen. Ideaal als u langdurig weggaat of als u regelmatig de voeding vergeet.

Vaste tuinplanten

Sommige voeding is geschikt voor alle soorten vaste tuinplanten. De meststofverhouding in de voeding is dan niet afgestemd op de behoefte van een specifieke plant. Dit geldt bijvoorbeeld voor: (biologische) tuinmest, mest met extra magnesium en ijzer of mest met relatief hoge NPK-verhoudingen.

Er zijn ook planten die speciale voedingsstoffen nodig hebben, zoals hortensia’s, rododendrons, buxussen, rozen en mediterrane planten. Kies voor deze planten dan ook een bijpassende potgrond.

Hortensia’s en rododendrons zijn zuurminnende planten die langer mooi blijven en uitbundig bloeien als ze vanaf maart speciale voeding krijgen;
Buxussen blijven nóg langer mooi frisgroen door ze tussen maart en augustus af en toe te voeden met buxus voeding;
Rozen hebben behoefte aan rozenvoeding die ervoor zorgt dat ze goed groeien, bloeien en bovendien stevig staan.
Mediterrane- en citrusplanten (sinaasappelen, citroenen, kumquat, grapefruit, olijven, vijgen) komen uit landen met een warm klimaat en hebben daarom speciale voeding nodig;
Beuken en hagen houden een hoge weerstand met voeding voor beuken en hagen;
Coniferen en taxussen hebben de neiging om snel bruin te worden. Met goede voeding voorkomt u bruine naalden;
Lavendel bloeit langer wanneer u de plant 1 keer in de lente en 1 keer in de zomer voedt met lavendelvoeding.

Planten in pot

Terras- en balkonplanten staan meestal in potten. De aarde in potten kan snel uitdrogen of juist heel nat blijven. Om dit te voorkomen kunt u naast de goede plantenvoeding gebruikmaken van hydrokorrels. Deze zijn zeer geschikt als drainagelaag onderin bloempotten en plantenbakken. De korrels zorgen er bovendien voor dat uw planten goed groeien en geven de wortels houvast.

Kamerplanten zoals bijvoorbeeld de Cycas of Sansevieria groeien langzaam. Deze hebben daarom minder voeding nodig, gebruik bijvoorbeeld de helft of een kwart van de vermelde dosering. Hou er rekening mee dat een kamerplant welke verder van het raam staat minder snel groeit. Deze zal daarmee ook minder plantenvoeding gebruiken.

Aan de slag met plantenvoeding!

Zo, nu dat je meer van een gezond voedingspatroon voor je planten afweet willen we jou en je planten veel succes wensen! Heb jij nou mooie resultaten als gevolg van al deze kennis, deel jouw ervaringen en succesverhalen op onze Social kanalen. En wil je meer weten over de specifieke behoefte van jouw plant, over kweekschema’s of welke bodem het meest geschikt is voor jouw beplantingswensen? Bekijk dan zeker ook onze andere blogs.

Alles over voeding